چيا
از ويكي‌پديا، دانشنامهٔ آزاد
چيا
طبقه‌بندي علمي
فرمانرو: گياهان
(طبقه‌بندي‌نشده): گياهان گلدار
(طبقه‌بندي‌نشده): دولپه‌اي‌هاي نو
(طبقه‌بندي‌نشده): آستريدها
راسته: نعناسانان
تيره: نعناعيان
سرده: مريم‌گلي
گونه: S. hispanica
نام علمي
Salvia hispanica
كارل لينه
چيا (نام علمي: Salvia hispanica؛ نام انگليسي: chia) گياهي است يك‌ساله از سرده مريم‌گلي و خانواده نعناعيان. اين گياه بومي آمريكاي مركزي است. اين گياه را براي مصرف دانه آن مي‌كارند، گرچه خود گياه كاربرد تزئيني هم دارد.
چيا از نظر تجاري بيشتر به علت دانه‌هاي آن كاشته مي‌شود. دانه هاي چيا سرشار از اسيدهاي چرب امگا ۳ است. از دانه‌هاي چيا مي‌توان ۲۵ تا ۳۰ درصد روغن استخراج كرد. از جمله اسيد آلفا لينولنيك (ALA). روغن دانه‌هاي چيا تشكيل شده است از حدود ۵۵ درصد امگا ۳ ، هجده درصد امگا ۶ ، حدود شش درصد امگا ۹ و حدود ۱۰ درصد چربي‌هاي اشباع شده.[۱]
به طور معمول، دانه‌هاي چيا به شكل بيضي كوچك هستند با قطر حدود يك ميلي‌متر. دانه‌هاي چيا در رنگ هاي گوناگون از جمله قهوه‌اي، خاكستري، سفيد، سياه و سفيد، و لكه‌لكه رنگ نيز يافت مي‌شوند. دانه‌هاي چيا آبدوست هستند و قادرند تا ۱۲ برابر وزن خود را آب جذب كنند.
دانه‌هاي چيا به طور سنتي در مكزيك و جنوب غربي ايالات متحده مصرف مي‌شوند. اما در اروپا به طور گسترده شناخته شده نيستند. امروزه، گياه چيا به صورت تجاري و نيز به صورت طبيعي در مكزيك، بوليوي، آرژانتين، اكوادور، نيكاراگوئه، گواتمالا و استراليا رشد كرده و يا كاشته مي‌شود.[۲] گونه‌هاي جديدي از چيا در ايالت كنتاكي براي كشت در عرض‌هاي جغرافيايي شمالي در ايالات متحده توسعه يافته‌اند.[۳]
دانه هاي چيا با بذر گياه ريحان (تخم شربتي) تفاوت داشته و هر كدام خاصيت جداگانه اي دارند. در ايران تخم شربتي از قديم در نوشيدني هاي خنك براي بر طرف كردن عطش در فصل تابستان استفاده مي شود. گاهي تخم شربتي به اشتباه بعنوان دانه هاي چيا خريداري شده و مورد استفاده قرار مي گيرد، و يا خواص مربوط به دانه هاي چيا به تخم شربتي كه در ايران فراوان است نسبت داده مي شود كه درست نيست.
دانه خشك مواد مغذي در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژي ۲٬۰۳۴ كيلوژول (۴۸۶ كيلوكالري)
كربوهيدرات‌ها ۴۲٫۱۲ g
فيبر ۳۴٫۴ g
چربي ۳۰٫۷۴ g
چربي اشباع ۳٫۳۳۰
چربي تك‌اشباع‌نشده ۲٫۳۰۹
چربي چنداشباع‌نشده ۲۳٫۶۶۵
پروتئين ۱۶٫۵۴ g
ويتامين آي معادل ۵۴ ميكروگرم (۶٪)
تيامين (ويتامين ب۱) ۰٫۶۲ ميلي‌گرم (۴۸٪)
ريبوفلاوين (ويتامين ب۲) ۰٫۱۷ ميلي‌گرم (۱۱٪)
نياسين (ويتامين ب۳) ۸٫۸۳ ميلي‌گرم (۵۹٪)
اسيد فوليك (ويتامين ب۹) ۴۹ ميكروگرم (۱۲٪)
ويتامين C ۱٫۶ ميلي‌گرم (۳٪)
ويتامين E ۰٫۵ ميلي‌گرم (۳٪)
كلسيم ۶۳۱ ميلي‌گرم (۶۳٪)
آهن ۷٫۷۲ ميلي‌گرم (۶۲٪)
منيزيم ۳۳۵ ميلي‌گرم (۹۱٪)
منگنز ۲٫۷۲۳ ميلي‌گرم (۱۳۶٪)
فسفر ۸۶۰ ميلي‌گرم (۱۲۳٪)
پتاسيم ۴۰۷ ميلي‌گرم (۹٪)
سديم ۱۶ ميلي‌گرم (۱٪)
روي ۴٫۵۸ ميلي‌گرم (۴۶٪)
Link to USDA Database entry
درصدها نسبي‌اند
منبع: پايگاه اطلاعاتي مواد غذايي آمريكا
تخم چيا مصرف خوراكي دارد.
جستارهاي وابسته
امگا ۳
اسيد لينولنيك
- چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ۹۶ ۱۱:۵۰ ۱ بازديد
- ۰ نظر